کد مطلب:313448 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:184
نهر علقمه
نهر علقمه، نهری است كه از شط فرات سرچشمه می گیرد و جدا می شود. این نهر پس از جدایی از فرات، از كنار مشهد و مدفن مبارك حضرت اباالفضل علیه السلام عبور می كند و از آنجا به طرف حرم مقدس امام حسین علیه السلام، و سپس به سمت جاده ای كه به جانب قبر حر شهید علیه السلام می رود جریان می یابد.
در كتاب معجم متن اللغة - كه انصافا در موضوع علم لغت بی نظیر است - ذیل ماده ی « علقم » می نگارد: یكی از معانی كلمه ی علقمه، نبقه است. سپس در ذیل لغت « نبق » می نویسد: یكی از معانی كلمه ی نبق، درخت سدر و میوه ی آن است. از تعریف فوق به دست می آید كه واژه ی علقمه به معنی درخت سدر و میوه ی آن است.
با توجه به نكات فوق، و نیز روایتی كه در ذیل خواهیم نگاشت، معلوم می شود كه در كنار نهر علقمه، درخت سدری وجود داشته است.
چون عرب به درخت سدر علقمه می گوید و در كنار این نهر هم، چنانكه در
[ صفحه 214]
روایت ذیل خواهیم خواند، درخت سدر بوده، لذا این نهر را علقمه گفته اند؛ یعنی، آن نهری كه درخت سدر در كنار (یا در نزدیكی) آن غرس شده بوده است.
روایتی كه می گوید در نزدیكی قبر امام حسین علیه السلام (كه تا قبر حضرت عباس علیه السلام چندان فاصله ای ندارد) درخت سدری وجود داشته است بدین شرح است: [1] شیخ طوسی در كتاب امالی با ذكر راویان حدیث از یحیی بن مغیره ی رازی نقل می كند كه گفت: نزد جریر بن عبدالحمید بودم كه شخصی از اهل عراق بر او وارد گشت. جریر بن عبدالله از آن شخص راجع به اوضاع عراق جویا شد، وی در جوابش گفت: من از عراق خارج نشدم مگر اینكه هارون الرشید دستور داد تا قبر مقدس امام حسین علیه السلام را شخم و شیار كردند و امر كرد تا آن درخت سدری كه در آنجا بود قطع نمودند.
جریر بن عبدالله پس از شنیدن این موضوع دستهای خود را بلند كرد و گفت: الله اكبر! و افزود:
در این باره، یعنی در باب قطع كردن درخت سدر، حدیثی از پیامبر اعظم اسلام صلی الله علیه و آله و سلم به ما رسیده كه سه مرتبه فرموده: « لعن الله قاطع السدرة! ». یعنی خدا لعنت كند كسی را كه این درخت سدر را قطع نماید! ولی ما از معنای این حدیث اطلاعی نداشتیم، و اكنون می فهمیم كه مقصود حضرت، هارون الرشید بوده كه این درخت را قطع كرده است تا مرقد مقدس حضرت امام حسین علیه السلام را تغییر دهد و مردم اثری از آثار این قبر شریف را به دست نیاورند و در نتیجه به زیارت آن بزرگوار نروند.
در كتاب معجم متن اللغة - كه انصافا در موضوع علم لغت بی نظیر است - ذیل ماده ی « علقم » می نگارد: یكی از معانی كلمه ی علقمه، نبقه است. سپس در ذیل لغت « نبق » می نویسد: یكی از معانی كلمه ی نبق، درخت سدر و میوه ی آن است. از تعریف فوق به دست می آید كه واژه ی علقمه به معنی درخت سدر و میوه ی آن است.
با توجه به نكات فوق، و نیز روایتی كه در ذیل خواهیم نگاشت، معلوم می شود كه در كنار نهر علقمه، درخت سدری وجود داشته است.
چون عرب به درخت سدر علقمه می گوید و در كنار این نهر هم، چنانكه در
[ صفحه 214]
روایت ذیل خواهیم خواند، درخت سدر بوده، لذا این نهر را علقمه گفته اند؛ یعنی، آن نهری كه درخت سدر در كنار (یا در نزدیكی) آن غرس شده بوده است.
روایتی كه می گوید در نزدیكی قبر امام حسین علیه السلام (كه تا قبر حضرت عباس علیه السلام چندان فاصله ای ندارد) درخت سدری وجود داشته است بدین شرح است: [1] شیخ طوسی در كتاب امالی با ذكر راویان حدیث از یحیی بن مغیره ی رازی نقل می كند كه گفت: نزد جریر بن عبدالحمید بودم كه شخصی از اهل عراق بر او وارد گشت. جریر بن عبدالله از آن شخص راجع به اوضاع عراق جویا شد، وی در جوابش گفت: من از عراق خارج نشدم مگر اینكه هارون الرشید دستور داد تا قبر مقدس امام حسین علیه السلام را شخم و شیار كردند و امر كرد تا آن درخت سدری كه در آنجا بود قطع نمودند.
جریر بن عبدالله پس از شنیدن این موضوع دستهای خود را بلند كرد و گفت: الله اكبر! و افزود:
در این باره، یعنی در باب قطع كردن درخت سدر، حدیثی از پیامبر اعظم اسلام صلی الله علیه و آله و سلم به ما رسیده كه سه مرتبه فرموده: « لعن الله قاطع السدرة! ». یعنی خدا لعنت كند كسی را كه این درخت سدر را قطع نماید! ولی ما از معنای این حدیث اطلاعی نداشتیم، و اكنون می فهمیم كه مقصود حضرت، هارون الرشید بوده كه این درخت را قطع كرده است تا مرقد مقدس حضرت امام حسین علیه السلام را تغییر دهد و مردم اثری از آثار این قبر شریف را به دست نیاورند و در نتیجه به زیارت آن بزرگوار نروند.
[1] قمر بني هاشم: صفحه ي 153 جلد 15 ستارگان درخشان، از حجةالاسلام و المسلمين شيخ محمدجواد نجفي.